بیماری ریکتز در طیور، علائم، تشخیص و درمان

بیماری ریکتز یا نرمی استخوان در طیور چیست؟

بیماری ریکتز یا نرمی استخوان یک بیماری متابولیکی است که در طیور جوان و گاهی در طیور بالغ بروز می‌کند. این بیماری به دلیل کمبود ویتامین D3، کلسیم، فسفر یا نسبت نامناسب آن‌ها در جیره ایجاد می‌شود. ویتامین D3 برای جذب کلسیم و فسفر از روده و تثبیت آن‌ها در استخوان‌ها ضروری است. کمبود این عناصر باعث می‌شود که استخوان‌ها نرم و ضعیف شوند و به راحتی شکسته یا خم شوند. این بیماری می‌تواند در همه انواع طیور از جمله مرغ، بوقلمون، شترمرغ، کبک، بلدرچین و غیره دیده شود. این بیماری می‌تواند باعث کاهش رشد، تولید تخم، کیفیت پوست و پر و مقاومت در برابر بیماری‌های دیگر شود.

علت بروز بیماری ریکتز در طیور

علت اصلی بروز بیماری ریکتز در طیور کمبود ویتامین D3، کلسیم، فسفر یا نسبت نامناسب آن‌ها در جیره است. این کمبود می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از این دلایل عبارتند از:

- استفاده از جیره‌های فاسد، کهنه یا آلوده که باعث از دست رفتن ویتامین D3 یا تولید سموم قارچی می‌شود.

- عدم تهیه جیره‌های متناسب با نیازهای فیزیولوژیکی طیور در سنین مختلف.

- عدم دسترسی طیور به نور خورشید یا منابع مصنوعی نور ماوراء بنفش که برای تولید ویتامین D3 در پوست ضروری است.

- استفاده از آب‌های سخت یا آلوده به کلر، سولفات، نیترات و غیره که باعث کاهش جذب کلسیم و فسفر می‌شود.

- بیماری‌های گوارشی، کبدی، کلیوی یا هورمونی که باعث اختلال در متابولیسم ویتامین D3، کلسیم و فسفر می‌شود.

- عوامل ژنتیکی، فصلی، جنسی، نژادی یا محیطی که بر روی نیازها و جذب ویتامین D3، کلسیم و فسفر تأثیر می‌گذارند.

نشانه های بالینی ریکتز در طیور

نشانه های بالینی ریکتز در طیور بستگی به شدت، مدت زمان و نوع کمبود ویتامین D3، کلسیم و فسفر دارد. برخی از این نشانه ها عبارتند از:

- کاهش رشد، اشتها و وزن.

- بی‌حالی، خستگی، افسردگی و کاهش فعالیت.

- پرهای کندروز، خشک، شکننده و بی‌رنگ.

- پوست خشک، ضخیم و ترک‌دار.

- استخوان‌های نرم، خمیده، شکسته یا تورم‌دار.

- مفاصل بزرگ، دردناک و غیرقابل حرکت.

- اختلال در تعادل، راه رفتن و پرواز.

- قوز یا خمیدگی ستون فقرات.

- بزرگی یا نرمی قفسه سینه.

- بزرگی یا نرمی پرهای بینی و نوک ها.

- کاهش تولید تخم یا تولید تخم‌های بدون پوسته یا با پوسته نازک و شکننده.

- افزایش ابتلا به آسیت، سرماخوردگی، عفونت‌های تنفسی و گوارشی و بیماری‌های دیگر.

علائم کالبدگشایی نرمی استخوان طیور

علائم کالبدگشایی نرمی استخوان طیور شامل تغییرات زیر در استخوان‌ها و بافت‌های نرم هستند:

- استخوان‌های نرم، خمیده، شکسته یا تورم‌دار که با فشار دست قابل تغییر شکل هستند.

- استخوان‌های ریز، ضخیم، پرحفره یا پوک که با قیچی قابل برش هستند.

- استخوان‌های سبز، آبی، قهوه‌ای یا سیاه که نشانه عفونت یا نکروز هستند.

- استخوان‌های سفید، خاکستری یا مات که نشانه کلسیفیکاسیون ناقص هستند.

- استخوان‌های با رشته‌های خونی، خونریزی یا آبسه که نشانه التهاب یا آسیب عروقی هستند.

- استخوان‌های با لایه‌های مختلف رنگ که نشانه تغییرات متابولیکی هستند.

- بافت‌های نرم با کیست‌های آبی، سفید یا زرد که نشانه انباشت ویتامین A یا D هستند.

- بافت‌های نرم با توده‌های سفید، خاکستری یا قهوه‌ای که نشانه انباشت کلسیم یا فسفر هستند.

- بافت‌های نرم با توده‌های قرمز، سیاه یا زرد که نشانه عفونت، نکروز یا آسیب کبدی هستند.

- بافت‌های نرم با توده‌های سبز، آبی یا بنفش که نشانه سموم قارچی یا کلر هستند.

روش تشخیص ریکتز

روش تشخیص ریکتز شامل مراحل زیر است:

- بررسی تاریخچه جیره، نور، آب، محیط و بیماری‌های قبلی طیور.

- بررسی نشانه‌های بالینی و رفتاری طیور مبتلا و سالم.

- بررسی علائم، هورمونی یا متابولیکی که باعث اختلال در متابولیسم ویتامین D3، کلسیم و فسفر می‌شود.

- رعایت اصول بهداشتی، واکسیناسیون، ضدعفونی و کنترل آفات در محیط پرورش طیور.

- انجام آزمایش‌های دوره‌ای بر روی جیره، آب، خون و استخوان طیور برای ارزیابی وضعیت ویتامین D3، کلسیم و فسفر.

درمان بیماری ریکتز یا نرمی استخوان

نحوه درمان بیماری ریکتز یا نرمی استخوان شامل اقدامات زیر است:

- تغییر جیره و اضافه کردن مقادیر بالاتر ویتامین D3، کلسیم و فسفر به جیره یا آب.

- تزریق ویتامین D3 به طیور مبتلا به صورت عضلانی یا زیرجلدی.

- مصرف قرص، کپسول یا پودر ویتامین D3، کلسیم و فسفر توسط طیور مبتلا.

- ارائه دسترسی طیور مبتلا به نور خورشید یا منابع مصنوعی نور ماوراء بنفش به مدت بیشتر.

- استفاده از آب‌های شیرین، سالم و آلوده نشده به کلر، سولفات، نیترات و غیره.

- درمان بیماری‌های همراه یا علتی که باعث کمبود ویتامین D3، کلسیم و فسفر شده‌اند.

- حمایت از طیور مبتلا با ارائه غذا، آب، گرما، رطوبت و استراحت مناسب.

- جدا کردن طیور مبتلا از طیور سالم تا از انتشار بیماری جلوگیری شود.

- مراقبت از زخم‌ها، شکستگی‌ها، التهاب‌ها یا عفونت‌های ناشی از بیماری و انجام ضدعفونی و پانسمان مناسب.

- مشاوره با دامپزشک در موارد شدید یا مقاوم به درمان.

تاثیر کلر در بیماری ریکتز

کلر یک عنصر شیمیایی است که در آب‌های سخت یا آلوده به آن وجود دارد. کلر می‌تواند باعث اختلال در جذب ویتامین D3، کلسیم و فسفر شود و بیماری ریکتز را تشدید کند. برخی از اثرات کلر بر روی طیور عبارتند از:

- کاهش اشتها، رشد و تولید تخم.

- افزایش ابتلا به عفونت‌های تنفسی، گوارشی و چشمی.

- افزایش ابتلا به آسیت، سرماخوردگی و بیماری‌های دیگر.

- کاهش مقاومت در برابر استرس، سموم و بیماری‌ها.

- اختلال در تولید هورمون‌های مهم مانند تیروئید، پاراتیروئید و کورتیزول.

- اختلال در تعادل اسید- باز و الکترولیت‌ها در خون و بافت‌ها.

- اختلال در فعالیت آنزیم‌ها و ویتامین‌های مهم مانند ویتامین C و B کمپلکس.

تاثیر سموم قارچی در بیماری ریکتز

سموم قارچی یا مایکوتوکسین‌ها مواد سمی هستند که توسط قارچ‌هایی که روی جیره‌های طیور رشد می‌کنند تولید می‌شوند. این سموم می‌توانند باعث اختلال در متابولیسم ویتامین D3، کلسیم و فسفر شوند و بیماری ریکتز را تشدید کنند. برخی از این سموم عبارتند از:

آفلاتوکسین

یک سم قارچی که توسط قارچ‌های آسپرژیلوس تولید می‌شود و بیشتر روی ذرت، گندم، جو و سویا رشد می‌کند. این سم باعث کاهش جذب ویتامین D3، کلسیم و فسفر می‌شود و همچنین باعث آسیب به کبد، کلیه، سیستم ایمنی و سیستم عصبی می‌شود.

اکراتوکسین

یک سم قارچی که توسط قارچ‌های پنی‌سیلیوم و آسپرژیلوس تولید می‌شود و بیشتر روی ذرت، گندم، جو و سویا رشد می‌کند. این سم باعث کاهش جذب ویتامین D3، کلسیم و فسفر می‌شود و همچنین باعث آسیب به کلیه، کبد، سیستم ایمنی و سیستم خونی می‌شود.

تریکوتسین‌ها

گروهی از سموم قارچی که توسط قارچ‌های فوزاریوم تولید می‌شوند و بیشتر روی گندم، جو و ذرت رشد می‌کنند. این سموم باعث کاهش جذب ویتامین D3، کلسیم و فسفر می‌شوند و همچنین باعث آسیب به سیستم گوارشی، سیستم ایمنی، سیستم خونی و سیستم عصبی می‌شوند.

زیرالنون

یک سم قارچی که توسط قارچ‌های فوزاریوم تولید می‌شود و بیشتر روی ذرت رشد می‌کند. این سم باعث کاهش جذب ویتامین D3، کلسیم و فسفر می‌شود و همچنین باعث آسیب به کبد، کلیه، سیستم ایمنی و سیستم تناسلی می‌شود.

نحوه مدیریت دان در بیماری ریکتز

دان یکی از مواد غذایی اصلی طیور است که شامل غلات، حبوبات، دانه‌ها و غیره است. دان باید به صورت متناسب با نیازهای طیور در سنین مختلف تهیه و ارائه شود. دان باید شامل مقادیر کافی ویتامین D3، کلسیم و فسفر باشد. دان باید از نظر کیفیت و تازگی مناسب باشد. دان باید از نظر فساد، آلودگی و سموم قارچی بررسی و کنترل شود. دان باید به صورت خرد شده، آسیاب شده، پلت شده یا مخلوط شده با مواد دیگر ارائه شود. دان باید به صورت مداوم، محدود یا متناوب به طیور داده شود. دان باید در ظروف مناسب، تمیز، خشک و قابل دسترس قرار گیرد. دان باید با آب شیرین، سالم و آلوده نشده همراه باشد. دان باید با نور خورشید یا منابع مصنوعی نور ماوراء بنفش تماس داشته باشد. دان باید با رعایت اصول بهداشتی، واکسیناسیون، ضدعفونی و کنترل آفات در محیط پرورش طیور مدیریت شود.

سوالات متداول در مورد بیماری ریکتز یا راشیتیسم طیور

سوال: بیماری ریکتز چیست؟

پاسخ: بیماری ریکتز یا راشیتیسم یک بیماری مربوط به رشد استخوان‌ها است که در طیور جوان دیده می‌شود. در این بیماری استخوانهای جوجه ها به دلیل کمبود ویتامین D، کلسیم، فسفر یا نسبت نامناسب آن‌ها در جیره نرم و ضعیف می‌شوند و به راحتی شکسته یا خم می‌شوند. این بیماری می‌تواند باعث کاهش رشد، تولید تخم، کیفیت پوست و پر و مقاومت در برابر بیماری‌های دیگر شود.

سوال: علائم بیماری ریکتز چیست؟

پاسخ: علائم بیماری ریکتز ممکن است در سنین مختلف متفاوت باشند. برخی از علائم شایع این بیماری عبارتند از:

- نرمی یا درد استخوان

- ضعف ماهیچه‌ها

- افزایش امکان شکستگی استخوان‌ها

- خمیدگی و نقص در شکل‌گیری استخوان‌ها

- نقص در رشد

- کمبود کلسیم در خون

- تتانی ماهیچه‌ها

- نرمی غیر عادی جمجمه 

سوال: علت بیماری ریکتز چیست؟

پاسخ: علت اصلی بیماری ریکتز کمبود ویتامین D است. ویتامین D برای جذب کلسیم و فسفر از روده و حفظ سطح مناسب آن‌ها در استخوان‌ها ضروری است. کمبود ویتامین D می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:

- کمبود ویتامین D در جیره

- کمتر قرار گرفتن در معرض نور خورشید

- اختلال در تولید یا متابولیسم ویتامین D در بدن

- اختلال در جذب ویتامین D در روده

- بیماری‌های گوارشی، کبدی، کلیوی یا هورمونی که باعث کاهش ویتامین D می‌شوند.

سوال: چگونه می‌توان از بیماری ریکتز پیشگیری کرد؟

پاسخ: بیماری ریکتز یک بیماری قابل پیشگیری است که با رعایت اصول تغذیه، نور، آب، بهداشت و مدیریت می‌توان از آن جلوگیری کرد. برای پیشگیری از این بیماری باید اقدامات زیر را انجام داد:

- تهیه جیره‌های متناسب با نیازهای فیزیولوژیکی طیور در سنین مختلف که شامل مقادیر کافی ویتامین D، کلسیم و فسفر باشند.

- انتخاب منابع باکیفیت ویتامین D، کلسیم و فسفر که مقاوم در برابر فساد، آلودگی و تجزیه باشند.

- تهیه جیره‌های تازه و نگهداری آن‌ها در شرایط مناسب دما، رطوبت و نور.

- ارائه دسترسی طیور به نور خورشید یا منابع مصنوعی نور ماوراء بنفش به مدت کافی.

- استفاده از آب‌های سالم، شیرین و آلوده نشده به کلر، سولفات، نیترات و غیره.

- پیشگیری و درمان بیماری‌های گوارشی، کبدی، کلیوی یا هورمونی که باعث اختلال در متابولیسم ویتامین D، کلسیم و فسفر می‌شوند.

- رعایت اصول بهداشتی، واکسیناسیون، ضدعفونی و کنترل آفات در محیط پرورش طیور.

- انجام آزمایش‌های دوره‌ای بر روی جیره، آب، خون و استخوان طیور برای ارزیابی وضعیت ویتامین D، کلسیم و فسفر.

- مشاوره با دامپزشک در موارد شکی یا مشکوک به بیماری ریکتز.

سوال: چه عوارضی می‌تواند بیماری ریکتز در طیور داشته باشد؟

پاسخ: بیماری ریکتز می‌تواند عوارض جدی و مخربی برای سلامت و عملکرد طیور داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:

- کاهش رشد، تولید تخم، کیفیت پوست و پر و مقاومت در برابر بیماری‌های دیگر

- افزایش ابتلا به عفونت‌های تنفسی، گوارشی، چشمی، استخوانی و مفصلی

- افزایش ابتلا به آسیت، سرماخوردگی، تتانی، فلجی و مرگ

- اختلال در تولید هورمون‌های مهم مانند تیروئید، پاراتیروئید، کورتیزول و جنسی

- اختلال در تعادل اسید- باز و الکترولیت‌ها در خون و بافت‌ها

- اختلال در فعالیت آنزیم‌ها و ویتامین‌های مهم مانند ویتامین C و B کمپلکس

- اختلال در تکامل و عملکرد سیستم‌های عصبی، ایمنی، خونی و تناسلی

سوال: چه نوع طیوری بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری ریکتز هستند؟

پاسخ: بیماری ریکتز می‌تواند در هر نوع طیوری بروز کند، اما برخی از طیور بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. این طیور عبارتند از:

- طیور جوان و در حال رشد که نیاز بیشتری به ویتامین D3، کلسیم و فسفر دارند

- طیور گوشتی و بوقلمون‌هایی که سرعت رشد بالا و وزن بدن زیادی دارند

- طیور تخم‌گذاری که نیاز بیشتری به کلسیم برای تولید پوسته تخم دارند

- طیوری که در محیط‌های بسته، تاریک، کثیف و آلوده نگهداری می‌شوند

- طیوری که جیره‌های کم کیفیت، فاسد، آلوده یا سمی مصرف می‌کنند

- طیوری که آب‌های سخت، آلوده یا سمی مصرف می‌کنند

- طیوری که بیماری‌های گوارشی، کبدی، کلیوی یا هورمونی دارند.

سوال: چه نوع ویتامین D برای پیشگیری و درمان بیماری ریکتز در طیور مناسب است؟

پاسخ: ویتامین D به دو شکل اصلی وجود دارد: ویتامین D2 یا ارگوکلسیفرول و ویتامین D3 یا کلسیفرول. ویتامین D2 از گیاهان و قارچ‌ها تولید می‌شود و ویتامین D3 از پوست حیوانات تولید می‌شود. ویتامین D3 برای پیشگیری و درمان بیماری ریکتز در طیور مناسب‌تر است چون:

- ویتامین D3 بیشتر از ویتامین D2 در جیره‌های طیور موجود است

- ویتامین D3 بیشتر از ویتامین D2 توسط روده جذب می‌شود

- ویتامین D3 بیشتر از ویتامین D2 توسط کبد و کلیه متابولیسم می‌شود

- ویتامین D3 بیشتر از ویتامین D2 در استخوان‌ها و بافت‌ها ذخیره می‌شود

- ویتامین D3 بیشتر از ویتامین D2 در تنظیم جذب و استفاده از کلسیم و فسفر موثر است .

سوال: چه مقدار ویتامین D، کلسیم و فسفر برای پیشگیری و درمان بیماری ریکتز در طیور لازم است؟

پاسخ: مقدار ویتامین D، کلسیم و فسفر برای پیشگیری و درمان بیماری ریکتز در طیور بستگی به نوع، سن، وزن، رشد، تولید تخم و شرایط محیطی طیور دارد. به طور کلی، مقادیر توصیه شده برای این مواد در جیره‌های طیور عبارتند از:

- ویتامین D3: بین 200 تا 3000 یونیت بیناشنال در هر کیلوگرم جیره

- کلسیم: بین 0.8 تا 4.5 درصد از وزن جیره

- فسفر: بین 0.4 تا 0.8 درصد از وزن جیره

- نسبت کلسیم به فسفر: بین 1.5 تا 2.5 به 1.

سوال: چه منابعی از ویتامین D، کلسیم و فسفر برای طیور مناسب هستند؟

پاسخ: منابع مختلفی از ویتامین D، کلسیم و فسفر برای طیور وجود دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

- ویتامین D: نور خورشید، منابع مصنوعی نور ماوراء بنفش، روغن کبد ماهی، مکمل‌های ویتامین D3، غلات، حبوبات، دانه‌ها و غیره

- کلسیم: سنگ آهک، صدف، پوست تخم مرغ، مکمل‌های کلسیم، غلات، حبوبات، دانه‌ها و غیره

- فسفر: دی کلسیم فسفات، مونو کلسیم فسفات، مکمل‌های فسفر، غلات، حبوبات، دانه‌ها و غیره .

سوال: چه زمانی باید به دامپزشک مراجعه کنیم؟

پاسخ: زمانی که طیور علائم بیماری ریکتز را نشان می‌دهند یا مشکوک به ابتلا به این بیماری هستند، باید طیور را به دامپزشک معرفی کرد. دامپزشک می‌تواند با انجام معاینه بالینی، کالبدگشایی، آزمایشگاهی و تصویربرداری بیماری ریکتز را تشخیص دهد و رژیم درمانی مناسب را تجویز کند. دامپزشک می‌تواند با توصیه‌هایی در مورد تغذیه، نور، آب، بهداشت و مدیریت طیور مبتلا به بیماری ریکتز کمک کند. دامپزشک می‌تواند با رعایت اصول پیشگیری و کنترل عوامل خطرزا، شیوع و شدت بیماری ریکتز را کاهش دهد. لطفاً توجه داشته باشید که به دلیل تنوع بیماری ها نباید خود درمانی انجام داد و حتما باید به دامپزشک مراجعه نمود.

سوال: چه تفاوتی بین بیماری ریکتز و اسپاسموفیلی در طیور وجود دارد؟

پاسخ: بیماری ریکتز و اسپاسموفیلی دو بیماری متفاوت هستند که هر دو به دلیل کمبود ویتامین D، کلسیم یا فسفر در جیره ایجاد می‌شوند. تفاوت این دو بیماری عبارتند از:

- بیماری ریکتز بیشتر در طیور جوان و در حال رشد بروز می‌کند و باعث نرمی و ضعیف شدن استخوان‌ها می‌شود. اسپاسموفیلی بیشتر در طیور بالغ و تخم‌گذار بروز می‌کند و باعث تشنج و فلج ماهیچه‌ها می‌شود.

- بیماری ریکتز بیشتر به دلیل کمبود ویتامین D3 در جیره ایجاد می‌شود. اسپاسموفیلی بیشتر به دلیل کمبود کلسیم یا فسفر در جیره ایجاد می‌شود.

- بیماری ریکتز بیشتر با علائم بالینی مانند خم شدن استخوان‌ها، نقص در رشد، تورم در سر و سینوس‌ها و غیره تشخیص داده می‌شود. اسپاسموفیلی بیشتر با علائم بالینی مانند تشنج، فلج، افتادگی پرها، افسردگی و غیره تشخیص داده می‌شود .

سوال: چه نوع غذاهایی برای طیور مبتلا به بیماری ریکتز مناسب هستند؟

پاسخ: غذاهایی که برای طیور مبتلا به بیماری ریکتز مناسب هستند باید شامل مقادیر کافی و متعادل از ویتامین D3، کلسیم و فسفر باشند. برخی از این غذاها عبارتند از:

- جیره‌های تخصصی که برای نوع، سن، وزن، رشد، تولید تخم و شرایط محیطی طیور طراحی شده‌اند

- مرغوبیت، سنگ آهک، صدف، پوست تخم مرغ، مکمل‌های کلسیم و فسفر به عنوان منابع کلسیم و فسفر

- روغن کبد ماهی، مکمل‌های ویتامین D3، غلات، حبوبات، دانه‌ها و غیره به عنوان منابع ویتامین D3

- غلات، حبوبات، دانه‌ها، مواد پروتئینی، مواد چربی، مواد معدنی و ویتامین‌های دیگر به عنوان منابع مواد غذایی مورد نیاز طیور .

سوال: چه جنسیتی بیشتر به بیماری ریکتز در طیور مبتلا می‌شوند؟

پاسخ: بیماری ریکتز در طیور می‌تواند در هر دو جنسیت بروز کند، اما برخی منابع می‌گویند که جنسیت نر بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. دلیل این امر ممکن است این باشد که:

- جنسیت نر بیشتر از جنسیت ماده به ویتامین D3 نیاز دارند، چون ویتامین D3 در تولید هورمون تستوسترون نقش دارد

- جنسیت نر بیشتر از جنسیت ماده به کلسیم و فسفر نیاز دارند، چون استخوان‌های آن‌ها سنگین‌تر و ضخیم‌تر هستند

- جنسیت نر بیشتر از جنسیت ماده در معرض تنش‌های محیطی مانند دما، رطوبت، نور، صدا و غیره هستند، که می‌توانند باعث کاهش جذب ویتامین D3، کلسیم و فسفر شوند .

خلاصه و نتیجه‌گیری

بیماری ریکتز یا نرمی استخوان یک بیماری متابولیکی است که در طیور جوان و گاهی در طیور بالغ بروز می‌کند. این بیماری به دلیل کمبود ویتامین D3، کلسیم، فسفر یا نسبت نامناسب آن‌ها در جیره ایجاد می‌شود. این بیماری باعث می‌شود که استخوان‌ها نرم و ضعیف شوند و به راحتی شکسته یا خم شوند. این بیماری می‌تواند باعث کاهش رشد، تولید تخم، کیفیت پوست و پر و مقاومت در برابر بیماری‌های دیگر شود. این بیماری می‌تواند با رعایت اصول تغذیه، نور، آب، بهداشت و مدیریت پیشگیری و درمان شود. برای تشخیص این بیماری باید از روش‌های بالینی، کالبدگشایی، آزمایشگاهی و تصویربرداری استفاده کرد. برای درمان این بیماری باید جیره، آب، نور و محیط طیور را تغییر داد و از مکمل‌های ویتامین D3، کلسیم و فسفر استفاده کرد. برای کنترل این بیماری باید از عوامل خطرزا مانند سموم قارچی، کلر، بیماری‌های همراه یا علتی پیشگیری و درمان کرد. بیماری ریکتز یک بیماری قابل پیشگیری و قابل درمان است که با اطلاعات و اقدامات مناسب می‌توان از آن جلوگیری کرد و آن را درمان کرد.