روز ایران: در این دورههای آزمایشی تنها یک درصد از جمعیت شاغل ایسلند مورد آزمایش قرار گرفتند. آنها به جای ۵ روز کاری و تکمیل۴۰ ساعت در هفته، به ۴ روز کار و ۳۵ یا ۳۶ ساعت کار در هفته رضایت دادند. محققان با این دورههای آزمایشی میخواستند دریابند روزهای کاری کمتر در هفته چه تأثیری بر رفاه و تعادل بین زندگی و کار و همچنین بهرهوری کلی میگذارد.
پس از این دورههای آزمایشی بسیاری از شرکتها روند کاری ۴ روز در هفته را برگزیدند. بدین ترتیب در سال ۲۰۲۱، نزدیک به ۸۶ درصد از ایسلندیها روزهای کمتری در هفته کار میکنند و یا اینکه قراردادهایی دارند که به آنها امکان میدهد ساعتهای کاری در هفته خود را کاهش دهند. محققان میگویند شاهد کاهش استرس کارمندان و کارگران بودهاند و فرسودگیهای ناشی از فشار کاری بسیار کمتر از قبل گزارش میشود. تمام گزارشها نشان میدهند که کاهش روزهای کاری هفته از ۵ به ۴ افتی در بهرهوری یا درآمد شرکتها ایجاد نمیکند.
هرچند هدف اصلی در این تحقیقات که چند سال روی بخشی از مستمریبگیران انجام گرفت، مقابله با تغییرات اقلیمی نبود، اما تازهترین نتیجه گزارش نشان میدهد کاهش روزهای کاری در هفته کمک معتنابهی به حفظ محیط زیست میکند و مانعی برای تغییرات اقلیمی گسترده در کره زمین است.
جک کلام، یکی از محققانی که این گزارش را تهیه کرده است میگوید: «توسعه پایدار و مبارزه با تغییرات اقلیمی میتواند یک دلیل عمده برای سراسری کردن ۴ روز کار در هفته باشد.» آقای کلام اضافه میکند که انجمن دموکراسی پایدار (آلدا)، یکی از شرکای اصلی در برگزاری این دورههای آزمایشی همواره کاهش ساعت کار را به عنوان یک مولفه مهم در جهت حرکت به سوی آیندهای پایدارتر میداند. انجمن دموکراسی پایدار معتقد است رشد اقتصادی باید زمینه را برای تقاضای پایدار فراهم کند. محققان این انجمن بر این باورند که بدون تغییر در طرز فکر بشر امروز در مورد تولید و مصرف، بزودی منابع زمین ما به پایان میرسند.
گوموندور هارالدسون عضو این انجمن و یکی دیگر از نویسندگان این گزارش میگوید: «ما در آلدا تأکید داریم ساعات کمتر کاری محیط زیست بهتری را به ارمغان میآورد. اگر جامعه قادر به استفاده از افزایش بهرهوری آینده در اقتصاد بواسطه کوتاه کردن هفته کاری باشد، ما اقتصادی را تحقق میبخشیم که تأثیر سوء بسیار کمتری بر آب و هوا و منابع طبیعی دارد.»
البته به گفته آقای هارالدسون این مطالعات در درجه اول مربوط به کشورهای ثروتمند جهان است. پس از این مطالعات دورههای ۴ روزه کاری در سال جاری میلادی در اسپانیا نیز مورد آزمایش قرار گرفت.
همچنین در بریتانیا «کمپین ۴ روز کار در هفته» در اوایل سال جاری گزارشی را سفارش داد تا ببیند چگونه کاهش ساعات کار میتواند به حل بحران آب و هوا کمک کند. هدف آن این بود که دریابد آیا آزادی انتخاب بیشتر در نحوه گذران وقت حقوق بگیران، میتواند برای محیط زیست مفید باشد یا خیر؟ این گزارش نشان داد که کاهش روزهای کاری به یک هفته ۴ روزه، بدون کاهش حقوق، میتواند میزان تولید گازهای گلخانهای و کربن در بریتانیا را هر ساله ۱۲۷ میلیون تن تا سال ۲۰۲۵ کاهش دهد.
این کاهش در وهله اول ناشی از مصرف کمتر انرژی و پایین آمدن مسافرتهای کاری پرمصرف است. کاهش حضور کارمندان و کارگران باعث میشود تا تقاضا برای تولید محصولاتی مانند لباس کار، لوازم الکترونیکی و مواد غذایی فرآوری شده پایین بیاید. پیشتر مطالعات محققان فرانسوی نشان داده بود که کاهش ساعات کاری در فرانسه که از قرن ۲۱ به ۳۵ ساعت در هفته تبدیل شده، نه تنها بهرهوری را پایین نمیآورد، بلکه باعث رفاه بیشتر در جامعه میشود.
امروز اغلب محققان لقول میگویند که شیوههای کار انعطافپذیرتر میتواند برای محیط زیست بهتر باشد. روزهای کمتر در محیط کار، چه یک هفته چهار روزه و چه کار در خانه، منجر به رفتوآمد کمتر و در نتیجه تولید گازهای گلخانه ای کمتر میشود.
آژانس بینالمللی انرژی میگوید برای کسانی که هر روز بیش از ۶ کیلومتر مسافرت کاری دارند، کار از خانه باعث کاهش فزاینده انتشار گازهای گلخانهای و کربن میشود. به گفته این آژانس تنها یک روز دورکاری در هفته شهروندان زمین، میتواند بیش از یک درصد از مصرف جهانی نفت بکاهد.